O Błeszyńskich i Tarłach -właścicielach majątku Dobrenice

Odkrywamy przeszłość

Dobrenice, w gminie Łęki Szlacheckie, były wsią i majątkiem należącym do osób prywatnych. W połowie XVI w. była to – jak na ówczesne warunki – duża wieś, licząca 21 osad chłopskich, którzy uprawiali 5,5 łana ziemi (przynajmniej ok 90 ha ziemi). Jej właścicielami pozostawali wówczas: Jan, Felicjan i Jakub Rożniatowscy.

Na początku XIX w. wieś wraz z majątkiem przynależała do Jana Błeszyńskiego (s. Walentego i Teresy) i jego żony Teresy Bontani. Para ta doczekała się następujących dzieci: Katarzyna Zofii(1783-?), Alojzego Jana (1784-1785), Daniela (1786-1849), Anastazji Marianny (1788-?), Franciszka Serafina Wincentego(1791-?), Wojciecha Stanisława (1793-?), Antoniny (1793-1800), Marianny Anny (1794), Julianny Elżbiety (1801-?).

Część ich dzieci urodziła się w miejscowości Rożny w parafii Radomsko, skąd też pochodził Jan. Sądzić zatem należy, że w Dobrenicach i Rożnach mieszkali w przeciągu swojego życia. Jan Błeszyński był zapewne fundatorem dworu, który nieco przebudowywany w XIX w. stał jeszcze w latach 60. XX w.

Źródło: WUOZ w Łodzi

W 1818 r. Jan sprzedał swojemu synowi Danielowi „wsie dziedziczne Dobrenice i Dobreniczki z przyległościami w powiecie tutejszym piotrkowskim, leżące z wszelkimi polami, rolami, łąkami, stawami, sadzawkami, borami, lasami, zaroślami, zabudowaniami dworskimi i wiejskimi, dworami, browarem, gorzelnią karczmami, z wszelkimi statkami, narzędziami, garcami (…), inwentarzem dworskim i wiejskim, z młynami(…)”.

Jan dokończył żywota we dworze dobrynieckim w roku 1822, licząc lat 85. Jak zapisano w akcie zgonu – przyczyną jego śmierci była febra. Żona jego Teresa, córka Kazimierza i Kalsyldy Bontani, przeprowadziła się do Krakowa i zamieszkała na ulicy Grodzkiej, by następnie zamieszkać u córki Anastazji, żony Adama Kiedrzynskiego, w folwarku Mikorzyce w parafii Parzno i tam umrzeć w 1843 roku.

W czasie, gdy Daniel był właścicielem wsi, osada liczyła 23 domy i 139 mieszkanców (1827 r.). Prawdopodobnie to on był fundatorem parku, który miał powstać w I. połowie XIX w.

Daniel Błeszyński zmarł w roku 1849 w dworze dobrenickim. Miał dwie żony. Pierwszą z nich była Barbara Emilia Oraczewska (c. Józefa i Krystyny), z którą związał się w roku 1821. Małżeństwo posiadało córkę Julię, która żyła jedynie 10 dni (1824 r.).Barbara zmarła we dworze dobrenickim w roku 1827. Z drugą żoną Emilią Oraczewską (c. Józefa i Teresy Rusockiej) zawarł ślub w roku 1832 w kościele Mariackim w Krakowie. Miał z nią córkę Mariannę Celestynę (1833) i Władysława (1836-1836). Po śmierci Daniela, Emilia zamieszkała w dobrach Piotrkowice Wielkie w okręgu miechowskim guberni radomskiej.

Akt zgonu Daniela Błeszyńskiego, Księgi metrykalne parafii Bąkowa Góra.

Po śmierci Daniela majątek Dobrenice przeszedł w ręce córki Marianny Celestyny Heleny, która nabyła go ostatecznie w roku 1854. W tym czasie dobra obejmowały: Dobrenice i Dobreniczki, Hutę Kolonie Dąbie, Pustkowie i Młynek. Dwa lata później Marianna wyszła za Ignacego Kazimierza Tarło, syna Adama, znanego rodu ziemiańskiego z Kielecczyzny. W ten oto sposób majątek przeszedł w ręce rodziny Tarło. Marianna Celestyna i Ignacy Kazimierz (w dokumentach zamieniano kolejność imion) doczekali się potomstwa: Stanisława (1857), Zygmunta Wiktora (1858-1863), Bolesława Adama (1859), Zofię (1864), Mariannę Katarzynę (1865-1866), Józefa Pawła (1867-1939). Wszystkie dzieci oprócz Marianny Katarzyny przychodziły na świat w Krakowie lub Warszawie na ulicy Senatorskiej. Warto dodać, że Ignacy hrabia Tarło w roku 1866 nabył Cieśle i Podstole.

Ignacy Tarło i Marianna Celestyna zmarli w roku 1881 – pierwsze z nich w lutym, a drugie w sierpniu. Wkrótce majątek odziedziczony przez dzieci zmienił właścicieli.

Nekrolog Ignacego Tarło.
Źródło: Kurier Warszawski z 03.03.1881

2 comments

  • Bardzo dobry artykuł, już dawno chciałem coś takiego przeczytać i dowiedzieć się więcej o dobrenicach.
    Szkoda tylko że taki krótki.

Dodaj komentarz