Feliks Sapalski-malarz amator, major wojsk artylerii, dziedzic wsi Bartodzieje

Z kart historii lokalnej

Na cmentarzu bęczkowickim, w centralnej jego części, znajduje się grób z płytą o treści:

„ś.p.

Feliks Sapalski

b. Maior Artyllaryi b. Wojsk Polskich

urodził się d. 2. czerwca 1788.r.

umarł d.31.Grudnia 1843.r.

prosi o westchnienie”

Płyta nagrobna na cmentarzu w Bęczkowicach

Dzisiaj przybliżę Państwu tę postać, tym bardziej, że zachowała się miniatura pokazującą go w wieku młodzieńczym, w okresie, kiedy był porucznikiem wojsk Księstwa Warszawskiego (powyżej).

Mimo prób nie udało mi się znaleźć jego metryki chrztu, natomiast z innych zapisów metrykalnych wiemy, że był synem Szymona Sapalskiego i Teresy Krzysztofowicz. Był ich najstarszym synem, miał 3 rodzeństwa. Jeden z jego braci – Franciszek Wincenty – był profesorem geometrii wykreślnej i dziekanem wydziału matematyczno-fizycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Od najmłodszych lat, które spędził w Warszawie, miał wielkie zamiłowanie do malarstwa, szczególnie upodobał sobie tworzenie miniatur. Pozostawił po sobie akwarele ukazujące Łazienki, Czerniaków, Wilanów oraz miniatury swoich znajomych i przyjaciół. Niestety nie mogłam ich znaleźć w Internecie.

Od 1805 r. był nauczycielem rysunku w słynnym gimnazjum w Krzemieńcu (późniejszym liceum krzemienieckim), założonym przez Tadeusza Czackiego i będącego ważnym ośrodkiem kulturalnym i naukowym wschodniej części Rzeczypospolitej. Zapewne dość dobrze znał się z ojcem Juliusza Słowackiego -Euzebiuszem, który był tam nauczycielem wymowy i poezji.

Po powrocie do Warszawy, wstąpił w roku 1809 lub 1810 (źródła podają różne daty) do wojska Księstwa Warszawskiego, jako zwykły żołnierz artylerii pieszej, a w roku 1812 do dywizji artylerii. Zakończył swoją przygodę w wojsku Księstwa Warszawskiego po wkroczeniu do niego Rosjan, a więc w roku 1813, w stopniu kapitana, następnie pomieszkiwał w Krakowie by osiąść na stałe na ziemi piotrkowskiej. Około roku 1830 posiadał stopień majora.

Około 1818 zawarł związek małżeński z Lucyną Teresą Bąkowska urodzoną w dworze trzepnickim z rodziców Franciszka i Katarzyny Wzdulskiej – właścicieli dóbr Trzepnica. W 1819 we dworze w Przerąbiu urodziła im się córka Emilia Katarzyna, w roku 1821 w Kalskiej Woli będącej własnością Feliksa urodził się syn Kazimierz Franciszek Józef, a rok później w Trzepnicy Władysław Aleksander Feliks Franciszek. Małżeństwo Sapalskich miało aż do śmierci Feliksa dobra Bartodzieje. Śmierć jego nastąpiła w sposób nagły w roku 1843. Natomiast Jego dwaj dorośli synowie mieszkali na stałe w Krakowie i w wyniku zapisów i sprzedaży zostali jedynymi spadkobiercami dóbr Bęczkowice i Trzepnica. Córka Emilia po śmierci ojca wyszła w Warszawie za Władysława Hipolita Walentego Chrzanowskiego (1847) i została współwłaścicielką dóbr Żuchowice.

Żona – Lucyna Teresa – przeżyła męża kilkadziesiąt lat i zmarła we dworze trzepnickim w roku 1871.

Jeden z Jego synów gościł w czasie powstania styczniowego oddział partyzancki (o czym kiedyś pisałam) http://rozprza.info/2020/01/18/w-rocznice-powstania-styczniowego-bitwa-pod-trzepnica/.Myślę, że do rodziny Sapalskich jeszcze kiedyś wrócę.

Akt zgonu Feliksa Sapalskiego z roku 1843, Księgi metrykalne parafii Bęczkowice

Dodaj komentarz